Formy czci Najśw. Serca Jezusowego

Kościół rzymskokatolicki widzi w tym nabożeństwie symbol miłości Boga ku ludziom. Chciałby także rozbudzić w sercach ludzkich wzajemną miłość ku Bogu poprzez to nabożeństwo. Nadto sam Chrystus nadał temu nabożeństwu wybitnie kierunek ekspiacyjny: ma nas ono uwrażliwiać na grzech, mobilizować w imię miłości Chrystusa do walki z nim oraz do wynagradzania za tych, którzy najwięcej ranią Boże Serce.

Formy czci

1) Uroczystość obchodzona w piątek po oktawie Bożego Ciała.

2) Miesiąc czerwiec jako miesiąc Serca Jezusowego, propagowany przez papieża Leona XIII (+ 1903) i jego następców.

3) Wizerunki Serca Jezusowego. Spotkać je dzisiaj można wszędzie, we wszystkich katolickich krajach: w postaci medalików, obrazków, obrazów ściennych, figur. Niektóre z nich imponują rozmiarami. Największy z nich znajduje się w Rio de Janeiro, przez wiele lat (do roku 1960) stolicy Brazylii. Na Górze Cukrowej, która z morza wyrasta nad miastem, wystawiono figurę Chrystusa w roku 1936 wysoką na 35 m z wyciągniętymi ku miastu ramionami. Piękny monumentalny pomnik Serca Jezusowego stał na placu przed zamkiem w Poznaniu. Figura wysoka na cztery metry, miała serce szczerozłote, dar matek katolickiego Poznania. Zburzyli pomnik Niemcy zaraz po wkroczeniu do miasta (1939). Dla nich bowiem nakazem było nie prawo miłości, ale brutalnej siły. Pomnik Serca Jezusowego wystawiono na jednym ze szczytów And, dzielącym trzy państwa: Chile, Argentynę i Boliwię. Pomnik wystawiono jako znak pojednania za zakończenie wojny między państwami.

4) Świątynie. Jest ich bardzo wiele. W samej Polsce - ok. 400 oraz kilkadziesiąt kaplic. Wśród kościołów wzniesionych ku czci Bożego Serca wyróżniają się bazyliki:
w Rzymie, wystawiona przez św. Jana Bosko (1887), w Paryżu na Montmartre (Wzgórze Męczenników), w Paray-le-Monial, w pobliżu Barcelony na Górze Tibidabo, narodowa Bazylika Najświętszego Serca w Brukseli, Bazylika Serca Jezusowego w Warszawie itd.

5) Poświęcenie się państw, narodów, rodzin, poszczególnych osób. Aktu uroczystego poświęcenia państwa dokonały przez swoich szefów m.in. Ekwador, Kolumbia, Belgia i Hiszpania.
Cały rodzaj ludzki uroczystym aktem poświęcił Najśw. Sercu Jezusowemu papież Leon XIII na przełomie wieków XIX i XX.
Narody dokonały uroczystego oddania się Sercu Jezusowemu poprzez swoje episkopaty: Francja, Meksyk, Polska itp. Kilkanaście milionów rodzin i kilkadziesiąt milionów jednostek poświęciło się aktem osobistego, uroczystego oddania Najśw. Sercu Jezusowego. Najliczniej we Francji i w Polsce. Na zakończenie Wielkiej Nowenny do obchodów tysiąclecia Chrztu świętego przez naród polski, episkopat zarządził poświęcenie się wszystkich diecezji, parafii, rodzin i poszczególnych ludzi Bożemu Sercu. Odbyły się przedtem we wszystkich parafiach osobne rekolekcje, prowadzone głównie przez księży jezuitów. Finałem tego wzruszającego aktu była intronizacja, czyli uroczyste wprowadzenie do rodzin obrazu Serca Jezusowego. Tak powszechnego i tak gruntownie przygotowanego aktu poświęcenia nie dokonał żaden naród (1967).

6) Zakony pod nazwą Serca Jezusowego.
Męskich jest kilkanaście, żeńskich kilkadziesiąt. W Polsce są trzy zgromadzenia męskie i cztery żeńskie: Sercanie, Ojcowie Najświętszych Serc, Bracia Serca Jezusowego, Sercanki, Siostry Sacre Coeur, Służebnice Serca Jezusowego i Siostry Urszulanki Serca Jezusa Konającego.

7) Bractwa zrzeszające czcicieli Serca Jezusowego. Jest ich również kilkadziesiąt. Najpotężniejsze z nich to Bractwo Straży Honorowej Najśw. Serca Pana Jezusa, powstałe dzięki inicjatywie Zakonu Nawiedzenia (Sióstr Wizytek) i rozwijające się pod jego duchowym kierownictwem. Liczy ono kilkaset tysięcy członków. Jezuici w XIX wieku rozpoczynają dzieło Apostolstwa Modlitwy, skupiające kilkanaście milionów członków. Patronem Arcybractwa jest Serce Jezusowe. Sam papież, wyznacza Apostolstwu Modlitwy miesięczne intencje: ogólne i misyjne. W Polsce w roku 1938 Apostolstwo liczyło 750 000 członków.

8) Czasopisma, poświęcone czci Serca Jezusowego. Jest ich bardzo wiele. W Polsce najbardziej rozpowszechniony jest miesięcznik Posłaniec Serca Jezusowego założony w roku 1871. Staraniem Towarzystwa Jezusowego wychodzi również bardzo poczytny Kalendarz Posłańca Serca Jezusowego.

9) Kongresy. Pierwszy międzynarodowy Kongres Kultu Serca Bożego odbył się w roku 1961 w Barcelonie.

10) Praktyki pobożne ku czci Serca Jezusowego.

a) Godzina Święta. Wywodzi swój początek od św. Marii Małgorzaty Alacoque. Pan Jezus wyraził życzenie, aby wierni w nocy z czwartku na pierwszy piątek miesiąca adorowali chociaż godzinę Najśw. Sakrament dla uczczenia konania Chrystusa w Ogrodzie Oliwnym. Praktykę tę przyswoiły sobie prawie wszystkie parafie, odprawiając specjalne adoracje w godzinach wieczornych.

b) Pierwsze piątki miesiąca. Pan Jezus dał obietnicę św. Marii Małgorzacie, że kto przez dziewięć kolejnych pierwszych piątków przystąpi do Komunii świętej i ofiaruje ją jako wynagrodzenie za grzechy własne i rodzaju ludzkiego, temu Boże Serce zapewni miłosierdzie w chwili zgonu, że nie umrze bez Jego łaski. Kościół wprawdzie nie zaaprobował urzędowo tej obietnicy, pozwala jednak ufać, że zostanie ona wypełniona. Praktyka przyczyniła się walnie do spopularyzowania zwyczaju częstej Komunii świętej.

c) Litania do Serca Jezusowego. Pierwsze litanie do Najśw. Serca Jezusowego powstały w XVII wieku. Obecna pochodzi z wieku XIX. Jej początek miał miejsce w klasztorze sióstr francuskich wizytek. Zatwierdził ją do odmawiania publicznego papież Leon XIII 2 kwietnia 1889 roku. On też dołączył do Litanii akt poświęcenia rodzaju ludzkiego Najśw. Sercu Jezusowemu. Papież Pius XI dodał akt Wynagrodzenia Sercu Jezusowemu, który nakazał odmawiać co roku w uroczystość Serca Jezusowego.

d) Koronki do Serca Jezusowego, akt codziennego ofiarowania, wynagrodzenia, akty strzeliste do Serca Jezusowego, godzinki, szkaplerz itp.

e) Pieśni ku czci Serca Pana Jezusa.

f) Zwyczaj poświęcania Sercu Pana Jezusa: rodzaju ludzkiego, państw, narodów, diecezji, parafii i jednostek.
Była już o tym mowa. Papież Pius XI w encyklice: Miserentissimus Redemptor (1928) pisze: "Spośród praktyk, które odnoszą się do czci Najśw. Serca, wybija się i godna jest wzmianki praktyka pobożna, dzięki której ofiarujemy Boskiemu Sercu Jezusowemu siebie samych i wszystko, co nasze, a cośmy dzięki woli Przedwiecznej otrzymali". Biskupi polscy w liście z 1 stycznia 1949 roku tymi słowy zachęcali, by każdy Polak-katolik poświęcił się osobiście Boskiemu Sercu i aby tegoż aktu dokonały również rodziny polskie: "Kto sam siebie poświęca Sercu Zbawiciela, ten uznaje Jego panowanie nad sobą, postanawia żyć według Jego przykazań, miłością płacić Mu za miłość, wiernością wynagradzać Mu krzywdy, których Pan nasz doznaje od niewdzięcznego świata. Toteż ta przez samego Chrystusa objawiona praktyka jest jednym z najskuteczniejszych środków dźwignięcia się czy to z grzechu, czy ze złych nałogów i postępowania naprzód na drodze uświęcenia".